Op donderdag 8 oktober 2019 besteedde het programma ‘Opgelicht’ aandacht aan wat zij Bitcoin-fraude noemen. Als Bitcoin-enthousiasteling was ik uiteraard nieuwsgierig, dus ik ging er dit weekend is goed voor zitten. Het bleek een vreemd item te worden. Sterker nog, ‘Opgelicht’ verspreidde zelf nepnieuws over Bitcoin-fraude. Tijd voor een analyse.
Jort Kelder en ‘opgelicht’ gaan achter Bitcoin-fraude aan
Eerder konden we al melden dat Jort Kelder in een filmpje een oplichter confronteert die volgens hem zijn beeltenis misbruikt voor misleidende Bitcoin-advertenties. Inmiddels blijkt Jort Kelder ook met ‘Opgelicht’ in de Bitcoin-fraude gedoken te zijn. Zodra men overschakelt naar de studio verdwijnt de nuance. Presentator Jaap Jongbloed noemt de handel in Bitcoin een ‘industrie waar alleen louche investeringsmaatschappijtjes winst maken.’
[affcoups id=”2229″]
Gedupeerden zijn slachtoffer, maar waarvan?
Vervolgens worden er 2 gedupeerden geïnterviewd. Een dame, die naar eigen zeggen EUR 8.500,- verloor, zit anoniem achter de schemerlamp. Een heer doet met naam en toenaam zijn verhaal. Waar de dame in geïnvesteerd heeft wordt niet duidelijk. Dat is relevant, want als we goed luisteren naar wat mijnheer vertelt is hij zijn geld niet kwijt geraakt met handel in Bitcoin, maar met hele andere beleggingen.
Bitcoin-fraude blijkt fraude
Vervolgens wordt, compleet met spannende muziekjes uitgelegd hoe de Bitcoin-fraude in zijn werk gaat. De gebruikte techniek is echter al sinds jaar en dag bekend, bijvoorbeeld van de verkoop van wondermiddelen om af te vallen. Ook presenteert men termen als ‘affiliates’ als redelijk bijzonder, terwijl dit in de internethandel dagelijkse kost is. Gerenommeerde partijen zoals Bol.com werken immers ook met affiliates. Het verschijnsel ‘Bitcoin’ maakt de situatie of de markt niet anders.
Sensatiezucht onder scholieren
Vervolgens heeft de reporter ‘beet’. Ze stuiten op een Nederlands filmpje waarin iemand claimt tonnen met Bitcoin verdiend te hebben. Men weet degene die te zien is op te sporen. Deze scholier/student vertelt dat hij dit filmpje zo’n 2 jaar geleden heeft ingesproken als voice-over opdracht via een freelance platform. De reporter probeert de jongen/jongeman daarna verantwoordelijk te houden voor zijn uitspraken. We kunnen moreel best iets vinden van het inspreken van zo’n filmpje. Als we echter elke voice-over moeten houden aan de teksten die hij/zij inspreekt wordt het een bijzonder beroep.
Maar om hoeveel geld gaat het eigenlijk?
Een woordvoerder van de fraudehelpdesk kleurt de zaak in met cijfers. Hij geeft aan dat er tot augustus dit jaar 244 gedupeerden te betreuren zijn. Zij raakten gemiddeld EUR 7.000,- kwijt. Daarmee maakten de bedrijven achter de fake-advertenties dus zo’n 1,7 miljoen euro kwijt. Uit iets ouder onderzoek weten we dat er in 2018 zo’n 400.000 actieve beleggers in Bitcoin waren. Qua percentage lijkt het aantal slachtoffers dus mee te vallen.
Verliest men dat geld wel aan Bitcoin-fraude?
Vervolgens komt er een mevrouw die volgens de voice-over van ‘Opgelicht’ aan de Universiteit van Utrecht de “twijfelachtige handel in Bitcoin” onderzocht. Door knipwerk is zij na de ronkende voice-over te beluisteren met een quote dat bijna 90% van de mensen hun geld verliezen met ‘deze handel’. Dit blijkt echter niet om Bitcoin te gaan, maar om hele andere financiële producten. Dat staat nota bene op de site van Opgelicht zelf in de tekst bij een eerder item. Ook de mannelijke gedupeerde legt vanaf minuut 12 uit dat hij zijn geld niet kwijtraakte aan de cryptomunt, maar aan ’traden’ in Euro’s en Dollars.
Bovendien leggen beide gedupeerden uit dat ze aanvankelijk winst maakten. Zij trapten echter in de ‘slimme praatjes’ van verkopers. Daarbij legt de dame uit dat ze, toen ze aan haar laatste € 350,- begon, vermoedde dat het wel eens fraude (en dus GEEN Bitcoin-fraude) zou kunnen zijn. Hoewel het van een afstand moeilijk schatten is lijkt dit wat laat.
Studiogast praat veel, maar niet over Bitcoin
Wanneer we na de trieste ervaringen van de gedupeerden terugschakelen naar de studio vertelt de deskundige dat zij in een moeilijk product handelden, namelijk ‘COD”s. Daarbij vertelt men dat op de site staat dat liefst 80% van de mensen daar hun geld mee verliest (dus wederom NIET met de cryptomunt). Daarbij zou dit zover weggestopt staan dat gebruikers dit nooit kunnen zien. De werkelijkheid bleek anders.
In verband met spam delen we de link niet. Wel probeerde ik de genoemde site zelf. Het percentage staat in een witte balk, die duidelijk in kleur afwijkt van de rest van de site, onderaan de pagina. Je moet zelfs klikken voor akkoord voordat je de site verder kan bezoeken.
In het verdere filmpje wordt de handelswijze van een bedrijf genaamd Investous onder de loep genomen. Hier komen we in een aparte bijdrage op terug.
[affcoups id=”3782″]
Conclusie: Opgelicht verspreidt fakenieuws over Bitcoin
We kunnen tot zover dus concluderen dat:
- De gedupeerden wel hun geld verloren, maar NIET met Bitcoin-beleggingen;
- De vormen van fraude zoals genoemd niet specifiek voor de Bitcoin gelden;
- Er is geen ‘louche investeringsmaatschappij’ IN BITCOIN voorbij gekomen. Men spreekt alleen over malafide handelaren die iets anders dan Bitcoin verkopen.
Uiteraard kun je het item zelf terugkijken. In dit deel besprak ik de eerste 16 minuten van het filmpje.
