Afgelopen vrijdag kondigden de AFM en DNB na Nederlandse beurstijd aan dat hun advies om een vergunningsplicht voor Bitcoin-handelaren en cryptoplatforms in te voeren naar de Tweede Kamer is gestuurd door minister Hoekstra van Financiën. Wij zetten op een rij wat jij moet weten over de Bitcoin-vergunning of cryptovergunning.
Op 16 mei 2018 debatteerde de Tweede Kamer over cryptovaluta. In het plenaire verslag valt te lezen dat de techniek achter de munten ongekende mogelijkheden biedt, maar dat er ook gevaren zijn. Het gevaar van witwassen, financiering van terrorisme en kapitaalvlucht worden concreet genoemd. De Tweede Kamer roept de minister op hier iets aan te doen. Dit combineert hij met diverse andere regelgeving en resulteert in een advies tot vergunningsplicht. Minister Hoekstra is voornemens dit advies over te nemen.
Het Tweede Kamerdebat over cryptomunten van 16 mei 2018 (de tekst gaat verder na het filmpje).
Welke wetten en regels zijn van toepassing?
Allereerst speelt Europese regelgeving een rol. De 4de richtlijn tegen witwassen en financiering van terrorisme is op Europees niveau uitgebreid met een aanwijzing over cryptomunten. Deze richtlijn moet ieder land van de Europese Unie invoeren in haar nationale wet. Dit om te voorkomen dat een land een wet invoert en die door de burgers ontdoken wordt. Immers, op grond van vrij verkeer van personen en goederen zouden zij anders makkelijk hun werkterrein verleggen naar een land waar de wet nog niet geldt. In de meest recente versie, AMLD 5, is vastgelegd dat ook cryptomunten onder die vierde richtlijn valllen.
Daarnaast bestaat er een denktank van financieel specialisten van Europese landen, de Financial Action Taskforce (FATF). Zij komen halverwege dit jaar met een guidance over hoe om te gaan met cryptovaluta.
Tot slot hebben we de Nederlandse wetgeving. Hier is de werking van de Europese regelgeving uitgewerkt in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft)
Om al deze wetgeving af te stemmen op cryptomunten of, zo je wilt, cryptomunten in deze wet te verankeren, gaat er een vergunningsstelsel komen.
Voor wie geldt dit vergunningsstelsel voor cryptohandel?
De minister heeft het vooralsnog over een voornemen en er is nog geen officiële tekst. Er staat dus nog niets vast. De minister geeft echter in zijn begeleidende brief aan dat hij voornemens is om het vergunningsstelsel zoals geadviseerd door AFM en DNB over te nemen. Dit betekent dat de vergunning zou moeten gelden voor:
- aanbieders die zich bezighouden met diensten voor het omwisselen tussen crypto’s en fiat geld.
- Aanbieders van bewaarportemonnees die namens de klant crypto’s aanhouden, opslaan en overdragen.
Dit betekent dat andere aanbieders, zoals bijvoorbeeld aanbieders die omwisseldiensten van de ene naar de andere cryptomunt aanbieden, volgens AMLD5 en het daarop gebaseerde advies niet aan een vergunning gebonden zijn. De FATF heeft al aangegeven dat een dergelijk advies wel in de in juni te verwachten guidance zal zijn opgenomen. De minister heeft dan ook aangegeven dat hij de bevindingen van TATF mee zal nemen in zijn concept waarin de vergunningplicht geregeld gaat worden.
Hoeveel partijen vallen onder deze vergunningsplicht?
Uit onderzoek, waar in het advies aan gerefereerd wordt, zijn er zo’n 40 partijen actief die, afhankelijk van de definitieve vereisten, vergunningsplichtig zijn. Je moet dan denken aan centrale omwisselplatforms, cryptogeldautomaten (ATM’s), handelaren en walletaanbieders.
Waar moet men voor een Bitcoin-vergunning aan voldoen?
De AMLD5 stelt een aantal minimum-eisen vast. Deze gelden zowel ten aanzien van de aanvrager van de vergunning als de activiteiten die een partij met vergunning moet doen om zijn verguning te behouden. We zetten ze hierna op een rij.
Verplichtingen bij het aanvragen van een Bitcoin-vergunning
Voor het aanvragen van een Bitcoin-vergunning moet de aanvrager aantonen dat leidinggevende personen betrouwbaar zijn en geschikt zijn (lees deskundig genoeg zijn) om de verplichtingen die bij de vergunning horen uit te voeren.
Verplichtingen voor partijen met Bitcoin-vergunning
De verplichtingen die die partijen met vergunning uit zullen moeten voeren zijn de volgende:
- Cliënten-onderzoek uitvoeren: het know-your-customer principe (KYC);
- Transacties van cliënten monitoren;
- Ongebruikelijke transacties melden bij de Nederlandse Financial Intelligence Unit (FIU);
- risicoanalyses uitvoeren.
De AMLD5 werkt met zogenaamde minimum-eisen. De Nederlandse overheid mag dus kiezen of zij met een vergunningenstelsel werken en wat de exacte voorwaarden voor zo’n vergunning en het correct uitvoeren van de daarbij behorende verplichting moeten zijn.
Wat gaat er nu verder gebeuren?
Op grond van de Europese regelgeving moet op uiterlijk 20 februari 2020 de wetgeving in de nationale wet verankerd zijn. De minister geeft in zijn begeleidende brief aan dat hij ook de bevindingen van FATF mee wil nemen bij het bepalen van vergunningsvereisten. De verwachting is dan ook dat hij een voorbereidend comité zal opzetten. Na de zomer kan hij dan zijn wetsvoorstel aan de Tweede Kamer presenteren. Deze zullen dit dan snel moeten behandelen om de zaak voor 20 februari 2020 in de Nederlandse wet te hebben verankerd.
Uiteraard houden we je van de ontwikkelingen op de hoogte. Het hele advies van AFM en DNB en de begeleidende brief van minister Hoekstra kun je uiteraard nalezen. Als je meer wilt weten over ‘de Nederlandse cryptobelegger’ verwijzen we je graag naar dit artikel.
